امداد حسيني
ھوءَ

ھُوءَ الائي ڪھڙي ھوندي
اُھڙي ھوندي
اھڙي ھوندي
چانڊوڪي ۾ وھنتل سھنتل نيل ڪمل جھڙي ھوندي
”سانگيءَ“ جي ته غزل جھڙي ھوندي
جھڙي ”ڀٽ ڌڻيءَ“ جي وائي
تھڙي ھوندي!
سانجهي ھُن جي گهاٽن ڀنڀن ڪارن وارن سان ئي
سَھِڙي ھوندي!
ھُن جي چھري مان ئي سج طلوع ٿيو ھوندو
ڏيھه سڄي تي ڏينھن شروع ٿيو ھوندو
ھُن جي ڳل مان گُلَ ٽِڙيا ھوندا
بُلبُل ٻوليو ھوندو ڀَونر مڙيا ھوندا
رياض ڪندڙ ڪنھن راڳيءَ ويراڳيءَ جا ساز ڇڙيا ھوندا
چندن چِڪَ ڪيل
چوٽا تيل چنبيليا ھُن جو ويڙھيا ھوندا
ھٻڪارن جا ھُلَ ٿيا ھوندا
ڏاڍا شونق سغلَ ٿيا ھوندا
ٻانگي ٻانگ ڏني ھوندي مسجد ۾
مندر ۾ سنکَ وڳا ھوندا
گرجا ۾ گهنڊ لڳا ھوندا
ھوءِ الائي ڪھڙي ھوندي!
اُھڙي ھوندي
اَھڙي ھوندي
ھوءَ الائي ڪھڙي ھوندي!
دينُ
دنيا نه ملي
تون ڏسين يا نه ڏسين آءُ ڏسان يا نه ڏسان
لوڪ سارو ته ڏسي ٿو پيو توکي مون کي
دينُ دنيا نه ملي، ڏات نه ڪو ڏانءُ مليو
عشق ئي عشق وِديعت ٿِيو توکي مون کي
رات آئي ته ستارا ٿي وياسين ٻيئي
ڏينھن سج وانگي اُجاگر ڪِيو توکي مون کي
گهور گھنگهور گهٽائون ۽ ھوائون پاڳل
رات اُماوس جي تِريءَ تي ڏِيو توکي مونکي
پھريون ڀيرو ملڻ پھريون ڀيرو نه لڳو
ڇو الائي ته ائين ڀاسِيو توکي مون کي
پوءِ سوري ھجي يا سيڄ ھجي اي امداد
نينھن جيڏانھن به چاھيو نِيو توکي مون کي
روشني
ڪريون
ھا، ڇوڪِري ڪريون نه ڪريون، نوڪري ڪريون
دل جي ڪريون، دماغ جي، يا پيٽ جي ڪريون
ھِن رآھه تان ته سجُ سڀاڻي جو گذرندو
اوندآھه آھه رآھه اچو روشني ڪريون
جنھن کان سواءِ گهڙي به گذاري نه ٿا سگهون
اُن کان سواءِ ڪيئن بسر زندگي ڪريون
ھُن سان ملڻ به آھه اسان جو عجيب ٿيو
مُک تي رکون ٿا مُرڪ ۽ اک ۾ نغمي ڪريون
”امداد“ ڪونه ڪو ته جيڻ جو جواز ڳولھه
جي دل نه ٿي لڳي نه لڳي دل لڳي ڪريون
اڃا
تاءِ
سجَ کي ساڻ کڻي
تون به آئي ھئينءَ جنھن ڏينھن
اُھو ڏينھن اڃا تاءِ اُلھيو ناھي
سامھون ميز مٿان
بند اسڪرپٽ ائين بند ٿيو پيو آھي
پينَ اُن منجهه کُليل پئي آھي
(دل چئي ٿي ته اُھا گفٽ ڪريان مان توکي!)
اُلھندي ڏانھن کُليل ڳڙکيءَ مان
گِرل مان پار پئي
ترورا تنھنجي پدم پيرن ۾
اُئين ڦان ٿيا پيا آھن سانئڻ!
(دل چئي ٿي ته اُھي ترورا ميڙي سيڙي
سينڌ تنھنجيءَ ۾ سجائي ڇڏيان!)
تون اڃا تاءِ اُئين ڪرسيءَ تي
ويٺل آھين ۽ پئي ڳالھائين!
۽ ڪَنن منجهه اڃا تاءِ ٻُرن ٿيون پيون چانديءَ جون
سُريليون ٽَليون!
جاڙيون
قبرون
(علامه آءِ آءِ قاضي جي ورسيءَ تي)
(1)
آفيس کان اوھان جي
سَڏَ پنڌ تي جو آھي
قاضيءَ ۽ ايلسا جو
سو مقبرو ڏٺو ٿَهَ!
ھيڏا پگھار رُتبا
جي ماڻيو اوھين پيا
جا ليءِ اوھين ڪريو پيا
ھي ٺَٺَ ھيءُ ٺانگر
اُن جي ڪري ئي آھن
سو شخص سچ پڇو جي
ڏاتار ھو اوھان لئه
جو شخص روشنيءَ جو
مينار ھو اسان لئه
اُن جي مزار تي اڄ
ڪو بلب نآھه روشن
اُس ۾ سڙي سُڪي وئي
جيڪا ڇٻر لڳي ھئي
پاڻيءَ جي لاءِ لُڇندي
ڪومائجي ڇڻي ويا
گُلڙا ڪڏھن لڳا جي
ڏانڊيون کتل زمين ۾
تن جون ھُيون ائين ڄڻ
ڳاٽن بنا ھُجن ڌَڙَ
ڪفنائجڻ بنان ئي
دفنائجڻ بنان ئي
اُڀ ڏي اُڀا رھن ٿا
جهولا لُڪون لڳن ٿيون
ڏانڊيون ڀڄن ڀُرن ٿيون!
(2)
ھيڏي عظيم پيءُ جا
روحاني پُٽَ نڪتا
ڪيڏا وڏا . . . حلالي
پر ھن عظيم پيءُ جا
روحاني پُٽَ ڪنھن پر
وارث ته ڪونه آھن
جي سنڌ جا نه آھن
جي سنڌ لئه نه آھن
بي ڏوھ بي گُنھه ئي
سنڌي جڏھن ڪُٺا پئي
سنڌي شھيد ٿيا پئي
ڦاھيءَ تي لڙڪيا پئي
سوريءَ تي سيج ڀانئي
ٽانڊن تي ٽِچڪيا پئي
روحاني پُٽ تڏھن ڀي
چَپ تي چُنو لڳائي
بيٺا رھيان پٿر جان!
تِن جو نه تَنَ تڙپيو
تِن جو نه ھانءُ ڦٿڪيو
ڪُونڌر ڪُسي ويا ته به
تِن جو نه رُوح ڪُسڪيو
ڪنھن ماٺ ۾ مُٺا پئي
پاڻيءَ بنان اکين مان
ڳوڙھا ڀلا وھن ڪئن!
ھي نظرئي ضرورت
جا پوئلڳ منافق
ھٿ ٺوڪيا مفڪر
ھر دور جا چنيسر
ايجنٽ دشمنن جا
غدار ھي وطن جا
ھيڏي عظيم پيءُ جا
پُٽ ڪيئن ٿي سگهن ٿا!
اُن جا ته وارث آھن
سنڌي سپوت سارا
سنڌڙيءَ جي آسمان جا
ھي سجَ، چنڊ، تارا
ھن درسگآھه ۾ ئي
آھن پڙھيا ڪڙھيا جي
جي سنڌ جي حقن لئه
ھر سطح تي سدائين
وڙھندا رھيا وطن لئه
اتھاس کي پني تي
لکندا رھيا قلم سان
۽ علم جي عَلَمَ سان
وڌندا وڃن ٿا اڳتي
اڳتي اڃا به اڳتي
تن جو نه پنڌ کُٽڻو
پٺتي قدم نه ھٽڻو
دودا دلير جوڌا
ھيروز مارچ جا ھي
دشمن ائين لتاڙن
ڳاھن تي جيئن ڳوڌا
ٺوڙھيءَ جا سورما ھي
جي لوھ جي لڱن سان
گولين جي لاءِ سينا
تاڻيو وتن اَڻھئي کان
سوري جي لاءِ سِر کي
کڻيو گُھمن تِريءَ تي
ھٿ ھٿڪڙول جن کي
پيرن ۾ ٻيڙين جي
جھنڪار جا اچي ٿي
ڪيڏي نه آ سُريلي!
ايندا اڃا پڙھڻ جي
سڀ نسل تنھنجا منھنجا
جيڪي ڄَميا ۽ ڄمندا
اِن رآھه تي ئي رَمندا
ھوشوءَ جي ھوڏ وارا
ھيمونءَ جي لوڏ وارا
دولھه جي ڌاڪَ وارا
حيدر جي ھاڪَ وارا
بختاوَرُون ۽ ڀاڳھيون
اختر، رياض جھڙيون
سي ھن عظيم پيءُ جو
اولاد ئي ته آھن
پرنير اھي ئي آھن
وارث اھي ئي آھن
(3)
ويران مقبري ڏي
آسائتن اکين سان
آئون جڏھن ڏسان ٿو
تنھن مھل سوچيان ٿو
اِن مقبري جي چئني
پاسن ۽ سامھون کان
اسٽيج اوپن ايئر
آڊيٽوريم ھجي ڪو
يا اھڙو ڪو ميوزيم
قاضيءَ ۽ ايلسا جا
سڀ يادگار جنھن ۾
فوٽو گراف، پُستڪ
ايلسا جي چترڪاري
رکجن سڀئي سنڀالي
شاگرد توڙي ٽيچر
فنڪار اديب شاعر
جُنبي وڃن، ڪٿي ڪا
محفل مشاعري جي
بحث ۽ مباحثا ڪٿ
ڪٿ راڳ جون رھاڻيون
ڪٿ مختصر ڪھاڻيون
آکاڻيون، ڪٿائون
نڙَ بيت جون صدائون
“دودي جو موت” جھڙا
ناٽڪ ڪٿي نمائش
ڪاشيءَ جنڊيءَ رلين جي
سگهڙن جو ڪٿ ڪچھريون
“مخدوم“ساڻ مجلس
“شمشير” ساڻ شامون
“تنوير” سان راتيون
مڃتا “سراج” جي ڪٿ
“مشتاق” ساڻ محفل
“جويي ” جو ليڪچر ڪٿ
گڏجاڻي ڪٿ “علي”سان
“ماڻڪ” جو ڪٿ جنم – ڏڻ
“مرزا قليچ بيگ” ۽
“سانگي” جون يادگيريون
“ساميءَ” “سچل” جا نعرا
ڪٿ “شاھ” تي مقالا
ھر ھنڌ روح ريلا
ڪٿ ٻارڙن جا ميلا
(4)
ھٿرادو مسئلن مان
فرصت ڪڏھن ملي وڃي
آفيس مان به نڪرو
سڏ پنڌ مقبري ڏي
مارننگ واڪ ڄاڻي
ايوننگ واڪ سمجهي
(جو صحت لئه چڱو ٿوَ!
اي سيءَ منجهان اي صاحب
ڪجهه دير لاءِ نڪري
تازي ھوا به کائو!)
ڪجهه پيرڙا ڀريو جي
بس ايترو ڪريو جي
جنھن شخص نور جي نئن
ھر روح ۾ وھائي
اُن شخص جي قبر تي
ٺِڪر جو ھڪ ڏيو ئي
روشن کڻي ڪريو جي
(ڏيئو ته آ علامت
اوندھ ۾ روشنيءَ جي
اُن روشنيءَ منجهان ئي
ٻي روشني ڦٽي ٿي
ايئن رات اَکُٽ کُٽي ٿي
استادو! عالمو، اي
دانشورو اوھان کي
پڪ سُڌِ ٻُڌِ ھوندي
گياني آھيو وگياني
ھڪ لاٽ مان ٻري ٿي
ٻي لاٽ، ٻاٽ جنھن سان
پاسا ڪُنڊون ٿي تاڙي
فاضل محققو، اي
اسڪالرو اوھان کي
پڪ سُڌِ ٻُڌِ ھوندي
اوندآھه جھل آھي
۽ علم روشني آ
ڏيئو ته صرف آھي
اھڃاڻ ھڪ علامت!)
ھر سال ھڪ ڀيرو
ورسيءَ جي موقعي تي
(ڀلجي ۽ سُلجي ڪڏھين
ڪو برٿ ڊي ملھايَوَ!)
چادر گُلن جي چاڙھڻ
جي لاءِ ۽ دعا لاءِ
ٿا ھٿ کڄن اوھان جا
اي مھربان سائين
جيڪر مَٺو نه ڀانيو
پنھنجي انھن ھٿن سان
نلڪو کڻي جي کوليو
تان ھٿ اھي اوھان جا
ڏُکندا ته ڪونه سائين!
آفيس کان اوھان جي
سڏ پنڌ تي جو آھي
قاضيءَ ۽ ايلسا جو
سو مقبرو ڏٺو ٿَوَ!
چمڪي
پيئي چيڪي مِٽي
پاڻي چڙھي لھي ويو آھي
اڄ جو ماڻھو من ئي من ۾
سارو سُور سھي ويو آھي
منھنجي ميري سيري ڳل تان
رت جو لڙڪ وھي ويو آھي
پاڻيءَ ۾ پٿر اڇلايم
ڪو چٽ ٺھي ڊھي ويو آھي
ھاڻي لھرَ لُڇي ٿي ڇا لئه
چوڏھينءَ چنڊ لھي ويو آھي
ھا
مان پٿر ٿي ويو آھيان
مون کان منھنجا دوست پڇن ٿا
ڇا مان ھي ڇا ٿي ويو آھيان
ماچس جي ڪنھن تيليءَ وانگر
سڙي سڙي رک ٿي ويو آھيان
پنھنجي رتوڇاڻ بدن جو
زھر سمورو پي ويو آھيان
ڪوئي مون کي ياد ڏياري
مان خود کان وسرِي ويو آھيان
ڏُک ۽ سُک ماڻھن لئه ھوندو
ھا مان پٿر ٿي ويو آھيان
اڃا
ته مِٽي آلِي آھي
ٻن جسمن جي ھڪ رشتي جي
اڃا ته مِٽي آلِي آھي
شھر سڄي کي بآھه لڳي وئي
گهر گهر ۾ ديوالي آھي
منھنجي خالي کيسي وانگر
ذھن به خالي خالي آھي
ھڪڙو صوفي سمجهائي ويو
دنيا خام خيالي آھي
سُورن جھڙي ساري جندڙي
پُورن ۾ مون پالِي آھي
جيون
آھي جنگ او جاني
سيني تي سنگين سھي وڃ
جيون آھي جنگ او جاني
پاڻ بچائڻ ڏاڍو ڏکيو
رستو آھي تنگ او جاني
خون به دل جو پاڻي آھي
ھاريل مُنھن جو رنگ او جاني
سڙي سڙي ڦُلھار ٿي ويندو
ارمانن جو جھنگ او جاني
ناگاساڪي ھيروشِيما
آھي پنھنجو دنگ او جاني
ميرو
آھي من – درپن
سنگتراش جو پاڳل پن
ڳولي پٿر ۾ جيون
آڌيءَ رات ٽپي گهر ۾
چورائي وڃ دل جو ڌن
پنھنجو منھن نه ڏسي سگهندين
ميرو آھي من – درپن
ڪاڪ ڪڪوريءَ ڇوريءَ جا
ٿڌ ۾ لِڱَ پيا ٿڙڪن
ڪونه کپي ھا ڪونه کپي
پٿر جھڙو ھي جيون
پنھنجو
پنھنجو آھي ڀاڳ
سسئيءَ وانگر نڪري پؤ
ويٺن کي ڪئن ملندو ڀاڳ
ڪنھن لئه ڏُک ته ڪنھن لئه سُک
پنھنجو پنھنجو آھي ڀاڳ
گهايل سُر ۾ گهٽين ۾
ڪنھن ٿي ڳاتو جيون راڳ
گهر وَرَ سان خوش آھي سا
جنھن لئه ورتوسين ويراڳ
سِٽ ۾ ڪيئن سمايوسين
سمنڊ اننت اَگهور اَجهاڳ
پٿر
تي شيشو اڇلايم
پٿر تي شيشو اڇلايم
پنھنجي من کي ڇا سمجهايم
بند ٿيل ڪمري ۾ تنھا
پنھنجي منھن ويٺي ڳالھايم
مون توکي ڪٿي ڏٺو آھي
ياد ڪيم پر ياد نه آيم
مان پَٽ تي منھن ڀر پيو آھيان
تيز ھوا سان ڊوڙ پُڄايم
مون کي ڪوئي ڪم ڪار نه ھو
ويٺي تنھنجا پُورَ پچايم
پَل
پَل ھڪڙو پُور او سائين
پَل پَل ھڪڙو پُور او سائين
ساعت ساعت سُور او سائين
وِک وِک آھي جان جو جوکو
ٿَڪ کان آھيون چُور او سائين
ڪنھن دروازي تي ڪئن ترسان
منزل آھي ڏُور او سائين
موسم ايندي موسم ويندي
نم نه جهليندا ٻُور او سائين
ھر لمحي پنھنجو پاڇولو
وڃي پيو وھلُور او سائين
گُم
سُم ھو ھر ڪو تارو
ڌيانَ دريءَ تي ھو ڄارو
گم ھو ھرڪو نظارو
ڌرتيءَ تي ٻه ڌرم آھن
ھڪڙو ڳورو ٻيو ڪارو
چنڊ نه چمڪيو ته اڱڻ تي
گم سم ھو ھرڪو تارو
ھن ونجهه ڀڳل ٻيڙيءَ کي
ڪونه مليو ڪوبه ڪنارو
پيار بنان جيون سارو
ھڙ ھارو ۽ منھن ڪارو
پاراتو
وطن جو لاش ڪفن کان بنان پيو آھي
۽ ڪوبه ڪونھي جو روئي ۽ ھاءِ ھاءِ ڪري
تمام مصلحت انديش ماٺ ۾ آھن
خدا ڪري ته انھن جو به ڪو عزيز مري!
نه ڪو ڪتبو نه ڪا تاريخ وفات
نه ڪو خيرات نه ختمو نه درُود
نه ڪو ريشم نه ڪو اطلس جو غلاف
نه مجاور نه ڪو سجاده نشين
نه زيارت ۽ نه ڪو نذر نياز
نه خليفو نه ڪو چڳ وڍيا مرشد
نه ڪو ميلو نه ڪو سائو سومار
نه ڪو شوڪارو نه ٽوڻو ڦيڻو
نه ڪو ڇوڏو نه ڪو پڙھيل پاڻي
نه ڪا سلفي نه ڪو آبو شابو
نه ڪو ڀوتار نه قبلو ڪعبو
نه ڪو بابو نه ڪو ڏاڏا سائين
نه قوالي نه ڪو ڌمچر نه ڌمال
ھست ۽ بود نه ڪو وجد نه حال
وعظ آھي نه ڪو آھي مولود
چنگ آھي نه چڙو وڻ ۾ ٻڌل
نه ڪو نوحو نه ڪا سينا ڪوبي
نه ڪو سجدو نه ڪا چائنٺ نه ڪو در
نه ڪو حُجرو نه مُصلو نه عصا
نه ڪا تسبيح جي داڻن جي ڳڻپ
نه ڪا دستار نه ڪو عمامو
نه حويلي نه ڪا گولي ٻانھي
نه ڪو ٻانھون نه ڪو گيسو نه بدن
ڪير دفن آھه ھتي ڪھڙي خبر
ڪير دفن آھه ھتي ڪھڙي خبر
روز نيون فتوائون
ھيڏيون ساريون دعوائون
تن ۾ بس آئون آئون
روز نوان الزام مٿم
ھر روز نيون فتوائون
ڪنھن جي ڪاڻ ڪڍون ڇا لئه
ڪنھن جو به ڪونه ٿا کائون
او غدار ٻڌاءِ کڻي
منھنجو آ نمبر ڪائون!
پکي اُڏريا، ڪپجي وييون
جمڙائو تڙ جون ڇائون
آءُ ائين ئي پاڻ ملون
لھريون جيئن لھن لائون
مون وٽ ھڪڙي سٽ لکي پئي آھي صدين کان
تنھا آھيان، ملين ته جيڪر دوھو بڻجان ھا
ننگي اُڀ کي ھٿَ نه آھن، بستر ڍڪي ڇا سان
گهاٽا وڻ پاڙان پٽجي ويا، منھنجي رستي مان
ڪارونجهر جي ڪورَ مٿان، آھه ٽھو ڪيو مور
ساڳي گونج اچي ٿي گجندي، گاج کير ٿر تان
ڪيچ وڻڻ ڏي ويندي سسئي، پڇيو مروئن کان
وِندر جي ھن واٽ مٿي ڪٿ، آھه ادا ڪا ڇان
ٻانھن ۾ ٻل ناھي ڇاھي، ھيڻو ناھي ھان،
جان جان جيءَ جُسي کي جوکو، تن تانگهي تان تان
سجُ سڙي ته اھائي آھي، ڪانون جي ڪان ڪان
چنڊ اولڙو ڏسي کوھ ۾، ڏيڏر ڪن ٽان ٽان
پيٽرول کي ھٿ سان ھاري، تيلي ڏيکاري
ٻوٽي بدران گُلشن ٻاري، کيج کٽيو ھو اُن
ڄِڀَ ڄڀيون ۽ اُماڙ اکيون، دانگيءَ جھڙي دل
ٿوھر – ھٿ ۾ امرت بدران، زھر ڀريل ھو ٿان
ڌرتيءَ ڪنوار مٿان ڦُل چونڊي، سُورج لھندو لان
اوڀر پاسي اُپٽي رکجو، اکڙيون ڳڙکين جان
سرد ھوائون تيز ٿيون
گُل ٿي وييون روشنيون
پنھنجي شڪل پئي پسجي
چئني پاسي آرسيون
لڙڪ ته کارو سمنڊ آھي
ڪنھن جي لئه ھي زھر پيون
تون به ته ناھين پاسي ۾
جيون ته ڪنھن جي لاءِ جِيُون؟
روشني اُداس آھي
ھي چنڊ آھه يا پِيلو گلاب آھه ڇڳل
اُداس آھين ته دنيا سڄي اُداس آھي
ٽڙي ٿو جو به سو پٽجي وڃي ٿو ڏانڊيءَ تان
گُلن جو حشر ڏسي ھر ڪلي اُداس آھي
مريض بلب، لتاڙيل گهٽي، ٿڪل ”امداد“
گٽر جي اولڙي ۾ روشني اُداس آھي
سلپنگ پلز کائڻ کان اڳي مان سوچيان ٿو
ته پنھنجي وقت جو شيڊول ٺاھيندس سڀاڻي کان
سويري صبح جو اُٿندس
۽ پھريائين ڌڻيءَ جو نانءُ ڳِنھندس
اُنھيءَ کان پوءِ لکڻ ويھندس
ڪويتا ڪائي لکندس
ڪويتا ڪونه لکندس، بلڪه ڪوئي نظم لکندس
(ڪويتا جئن ته ھندي شبد آھي
جيڪو ڪاڻيءَ اک ۾ ڪنڊي جان ڇپي ويندو
چُھي ويو آھه ڪوڙ ۽ مصلحت جو مس – چٽو جنھن اَک جو پاڻي!)
نظم ۾
غدار کي غدار ھرگز ڪونه لکندس
ڇو ته اُن جي ڀاءَ، چاچي،
سوٽ يا ماسات، مامي يا . . . پُٽيلي
جي ھٿن جي رينج ۾ آھي ڳچي منھنجي
۽ ھو منھنجو قلم مون کان کسي
منھنجي ئي سيني ۾ ٽنبي ڏيندو!
نه ڪو قاتل کي قاتل
نه ڪو مقتول کي مقتول لکندس
( ڇو ته قاتل پاڻ ئي مصنف جي چوغي کي سنڀاليندو
عصا بردار جي ڪڍ عدل جي ڪرسيءَ ڏي وک وک ٿو اچي وڌندو!)
جو پنھنجي ئي گهٽيءَ ۾
پنھنجي گهر آڏو
بنان ڪنھن ڏوھ جي ماريو ويو ھو
(اِھو ڇا ڏوھ گهٽ آھي ته ھو ڌرتيءَ جو پُٽ ھو!)
اُھو منھنجي لکڻ سان ڪونه جِي سگهندو!
سليپنگ پِلز جي لپ ٿو ڦڪيان
۽ سوچيان ٿو
ته پنھنجي وقت جو
شيڊول
ٺاھيندس – سڀاڻي – کان
س ڀ – ا – ڻ ڻ . . .
حالَ احوالَ اُھي ئي آھن
ته اُھا رات اڃا جاري آ
تالَ تِيتالَ اُھي ئي آھن
حالَ احوالَ اُھي ئي آھن
کَرَدجالَ اُھي ئي آھن
ڪوڙ جي سچ مٿان ساري آ
حال احوال اُھي ئي آھن
ته اُھا رات اڃا جاري آ
وڇڙڻو ئي اگر آھي ته ملڻ ڇاجي لاءِ؟
رَتُ ئي آھه جي رُئڻو ته کِلڻ ڇاجي لاءِ؟
رَڙ ئي ڪونه ٻڌي ڪو ته رڙڻ ڇاجي لاءِ؟
لُڙڪ ئي ڪونه اُگهي ڪو ته رُئڻ ڇاجي لاءِ؟
گل ڇڻڻ لاءِ ٽڙن ٿا ته ٽڙڻ ڇا جي لاءِ؟
جي مرڻ لئه جيڻ آھي ته جيڻ ڇاجي لاءِ؟
منھنجي نالي جيان تون ڇو نه رھين ٿي مون سان؟
ھِئن وڃڻ لاءِ اچين ٿي ته اچڻ ڇاجي لاءِ؟
ڪير سسئيءَ کي اِھا ڳالھه وڃي سمجهائي،
روح ۾ آھه پنھون، روھه رُلڻ ڇاجي لاءِ؟
جو کُچين کان ئي رڳو پير ڪپڻ ٿو ڄاڻي،
بي وڙي ساڻ ڀلا پير ڀرڻ ڇاجي لاءِ؟
جي نه آھين ته ڀلا فرق پوي ٿو ڪھڙو؟
اگر آھين ته مڃڻ يا نه مڃڻ ڇاجي لاءِ؟
لڙڪ کي لفظ ڪرڻ، لفظ ستاري جھڙو
اِي لکڻ ناھه ته امداد لِکڻ ڇاجي لاءِ؟
اھائي ھٿ لڪير آھه ھر اديب جي لاءِ
ته جا به سِٽ لکي، پُرسلات تان اُڪري
اھو نصيب نه آ ڪنھن به بي نصيب جي لاءِ
ھُجون، ھجون نه ھجون پوءِ ابنِ مريم پاڻ
صليب آھه اسان ليءِ، اسين صليب جي لاءِ!
زندگي آھه يا جيڻ جو جرم
رات آھي يا عمر قيد آھي
ڏينھن آھن پھاڙ جھڙا ڏينھن
جن کي ٽُڪيان ٿو روز تيشي سان
آءُ فرھاد آھيان فرھاد
پنھنجي شيرين جي ياد جو قيدي
خُسروي تاج تخت جو باغي!
مِلنداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
رستي تي يا ڪنھن محفل ۾ ، آمھون سامھون ٿي وينداسين
ھڪڙي لمحي لاءِ سھي پر، مرندي مرندي جي وينداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
چانڊوڪيءَ ۾ سِنڌُوءَ تي يا، سمنڊ ڪناري سانجهيءَ ٽاڻي
ڪينجهر تي يا منڇر تي پَڪ، ڪارونجهر تي اڄ نه سڀاڻي
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
مِلڻ کِلڻ جي کِلڻ مِلڻ جي، آس ڪڏھن به نه لاھينداسين
وقت اسان جي وس ۾ ھوندو، ٿيندو سو جو چاھينداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
اَنڊلٺي اتھاسڪ پنا، ھَٿ تي ھٿ رکي لکنداسين
سِڪ ئي سڀ ڪجهه سيکاري ٿي، سِڪ کان ئي سڀ ڪجهه سکنداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
رستي تي يا ڪنھن محفل ۾ ، آمھون سامھون ٿي وينداسين
ھڪڙي لمحي لاءِ سھي پر، مرندي مرندي جي وينداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
چانڊوڪيءَ ۾ سِنڌُوءَ تي يا، سمنڊ ڪناري سانجهيءَ ٽاڻي
ڪينجهر تي يا منڇر تي پَڪ، ڪارونجهر تي اڄ نه سڀاڻي
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
مِلڻ کِلڻ جي کِلڻ مِلڻ جي، آس ڪڏھن به نه لاھينداسين
وقت اسان جي وس ۾ ھوندو، ٿيندو سو جو چاھينداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
اَنڊلٺي اتھاسڪ پنا، ھَٿ تي ھٿ رکي لکنداسين
سِڪ ئي سڀ ڪجهه سيکاري ٿي، سِڪ کان ئي سڀ ڪجهه سکنداسين
ڪڏھن نه ڪڏھن
ڪٿي نه ڪٿي
مِلنداسين – مِلنداسين
مُکڙين وانگي
گُل بڻجڻ لئه
کِلنداسين – کِلنداسين
رات ڪاري سھي
۽ جھڙ به سھي
۽ ڏيو گُلُ سھي
طاق ويران به سھي
ٻاھران در جي گهڻو لُڙ به سھي
آءُ حيران پريشان سھي
ھوءَ چي ٿي ته : “ڪڏھن
سجُ حيران پريشانُ نه ٿيو – ڇا به ٿپو
سجُ جڏھن
سونَ جي ٿالھه مان مُٺيون ڀري اُڇلائيندو
ڪرڻن جون کنڪ دار اشرفيون ايندو
ڪنھن به مت ڀيد بنان
جنھگ ۽ جَھر
بحر ۽ بَر
ڳوٺ ۽ شھر
سڄي سنڌ مٿان
پوءِ سڄي عالم تان
پھريان ڪنوارا ڪرڻا
جيئن ورکائيندو مٺيون ڀري
ڪرڻن جو کنڪ دار اشرفيون سانولَ
تيئن ئي پاڻ ٻئي
جهول جهلينداسين سڃينداسين اکيون اوڀر ڏي
پھريان پھريان ڪنوارا ڪِرڻا
پوءِ اھو دانُ سھي
پوءِ اِھو وردانُ سھي!”
۽ جھڙ به سھي
۽ ڏيو گُلُ سھي
طاق ويران به سھي
ٻاھران در جي گهڻو لُڙ به سھي
آءُ حيران پريشان سھي
ھوءَ چي ٿي ته : “ڪڏھن
سجُ حيران پريشانُ نه ٿيو – ڇا به ٿپو
سجُ جڏھن
سونَ جي ٿالھه مان مُٺيون ڀري اُڇلائيندو
ڪرڻن جون کنڪ دار اشرفيون ايندو
ڪنھن به مت ڀيد بنان
جنھگ ۽ جَھر
بحر ۽ بَر
ڳوٺ ۽ شھر
سڄي سنڌ مٿان
پوءِ سڄي عالم تان
پھريان ڪنوارا ڪرڻا
جيئن ورکائيندو مٺيون ڀري
ڪرڻن جو کنڪ دار اشرفيون سانولَ
تيئن ئي پاڻ ٻئي
جهول جهلينداسين سڃينداسين اکيون اوڀر ڏي
پھريان پھريان ڪنوارا ڪِرڻا
پوءِ اھو دانُ سھي
پوءِ اِھو وردانُ سھي!”
ھونئن ته ساري جِندڙي، مايا ڇايا ڇَلُ
اَجھل اَمُل مھراڻ جو، امرت ڌارا جَلُ
لُڙڪ ھجي ته رکي ڇڏيان، ٽِشو پيپر منجهه
مُٺ ۾ ڪئن پڪڙي سگهان، ڪِرڻي جھڙو پل
سھڻي جئن وچَ سير ئي، سُپيريان جو سَٿُ
موج ڀرئي مھراڻ ۾، ٿي وينداسين حَلُ
لِڪي ساري لوڪ کان، ڳرھينداسين ڳُجھه
گوڏو گوڏي سي گڏي، ڳل سين لائي ڳلُ
جهوراڻي ڪِي جيءَ سين، جِھرڻي جھڙي ڪارِ
سُور ڪري ويو ساھه ۾، ري سِيراڻيءَ سَلُ
ٻيريُن ٻيرَ جهليا
ڪالونيءَ جي روڊ تي
ٻارَ جهليا نه پَليا!
اوجاڳو ۽ جَکَ
مان، رات، سگريٽ
ٿي وينداسين رَکَ!
ڪمرو کوري جيئن
جهرڪيءَ آنا ڦوڙِيا
پکو ھلايان ڪيئن!
ڄام شوري جون ھوائو!
ٿورڙو ھوريان گهُلو
تن اڳيئي آ تنور
ٽامڻي ڌرتي
۽ سِڄُ
ٺيڪ تاروُنءَ جي مٿان
ڄڻ ٽِڪ ٻڌل
۽ گهر به ڏُور
ڄام شوري جون ھوائو!
ٿورڙو ھوريان گهُلو
اک ۾ ھڪڙو لھوءَ جو لڙڪ آھي
جيڪو آئيءَ ويل جي لئه مون بچائي ھو رکيو
سو اُھو ھئڊو ڳِٽو، ڳاڙھو ڪندو، سورج جيان لڙندو وڃي!
ڄام شوري جون ھوائو!
ٿورڙو ھوريان گهُلو
ڪجهه لکيل، ڪجهه اڌ لکيل، ڪنھن اڻ لکيل
جيڪي پنا
ميز تي آھن رکيل
سي اُڏارينديون وڃو
ياد پارن جي ڏيارينديون وڃو
يار جيڪي ھا ھيين جون ٿوڻيون
ڏينھن جو سِر تي ڇمر جي ڇانوَ ھا
رات جو مڌ جي پيالي منجهه تُڙڳيا چنڊ جان
پَنَ جي ٻيڙي به ھڪ ھڪ ڦُوڪ ھئا جيئندا ھئا
ھڪ پيالي مان به ھڪ ھڪ سُرڪ سُرڪيندا ھئا
ڀور مانيءَ مان به ھڪ ھڪ چَڪُ اُوکِيندا ھئا
سڏ ساڻ سڏ ڏيندا ھئا
ھڪڙو نه ڪيئي نانوَ ھا
روبرو، پَرپُٺ حوالي طور جيڪي فخر سان کڻبا ھئا
تسبيح جي داڻن جيان ڳڻبا ھئا
ننگ مولا تي رکي
ٻول تن جيڪي ٻَڌا
جيڪي ڪيائون واعدا
“سنڌ جي لئه ھئن ڪنداسون
سنڌ جي لئه ھونئن ڪنداسون . . . ”
سو نشي ۾ ڄڻ ته اُو وِڦليا ھئا
ٻول سي ۽ قول سي
سگريٽ جي دُونھين جيان وِکري ويا!
يار جيڪي ڄڻ ته ھا ڪي زرد پن
درد جي رُت ۾ ڇڻيا ھھڙين ھوائن منجهه
سائي شاخ تان!
جت ھجن
خوش رھن اُو شال پنھنجي خرچ تي!
ڄام شوري جون ھوائو!
ٿورڙو ھوريان گهُلو
رَکَ ۾ آ چڻنگ
سا ڌڳندي ڀيڙ ٿيندي وڃي
لوڊشيڊنگ ۾ ڏيي جي لاٽ ٿي ڀڙڪا ڪري
۽ مٿان کان
آسمان کان
وڄ ٿي ڪڙڪا ڪري!
ڄام شوري جون ھوائو!
ٿورڙو ھوريان گهُلو
خون کٿوريءَ جي خوشبو
واسي وئي وِلايتون
ڳوٺ ڳوٺ ۾ مون تنھنجون
ڳڀرو ڳالھيون ڳاتيون
پيھي آيا پاڻ پرين
پسيون سون پِرڀاتيون
جيئي سنڌ چئي ڪوئي
جيءَ وجهي ويو جهاتيون
مون وٽ سِٽ لِکڻ جي لاءِ
تو وٽ سِٽَ سِٽڻ جي لاءِ
سانول بادل بڻجي آءُ
ڪرڪي ويس وسڻ جي لاءِ
صورت مورت ۽ سينگار
ماندو لوڪ ڏسڻ جي لاءِ
کائڻ لئه بس مانيءَ ڀور
۽ فٽ پاٿ سمھڻ جي لاءِ
سِرشٽيءَ جي ته سرجڻھار
سَر جي سُونھن سڄڻ جي لاءِ
ھڪڙي تنھنجي سارَ سواءِ
ڪونھي ڪجهه به ڪرڻ جي لاءِ
کائڻ جي لئه دوکا
آھن لڙڪ پيڻ جي لاءِ
ڪيڏيون ڳالھيون ڳالھايونم
ھڪڙيءَ ڳالھه چوڻ جي لاءِ
ڪيڏا پنا ڦاڙيم رات
ھڪڙي شعر لکڻ جي لاءِ
ڪاش ملي ھا ويساند
ٿڌو ساھه ڀرڻ جي لاءِ
سانولڙي سانجهي آئي
آءُ اُھائي تنھائي
تارو تارو گهاءُ لڳي ٿو
وٽ جو ويري واءُ لڳي ٿو
گهٻرائي دل گهٻرائي
آءُ اُھائي تنھائي
سانولڙي سانجهي آئي
ھر ڪو موٽيو پنھنجي گهر ڏي
منھنجا نيڻ اھي ئي در ڏي
دور وڄي ٿي شھنائي
آءُ اُھائي تنھائي
سانولڙي سانجهي آئي
ميڙيون منٿون مڃ وو سائين
انگ لڳائي وڃ وو سائين
سيني ۾ سِڪ سامائي
آءُ اُھائي تنھائي
سانولڙي سانجهي آئي
ھو ڳالھه جڏھن منھنجي ٻُڌي ٿو نه ٻُجهي ٿو
سگريٽ پيڻ کان سوا ڪجهه ڪونه سُجهي ٿو
ھو ڳالھه جڏھن منھنجي ٻڌي ٿو ۽ ٻُجهي ٿو
سگريٽ پيئڻ پيڻ کان سوا ڪجهه ڪونه سُجهي ٿو!
ري ڪجل ڪارين اکين ۾ تون ڪجل پائين جڏھن
ڪيتري پياري لڳين ٿي ھانءُ ھِرکائين جڏھن
جئن نديءَ ۾ لھر اھڙي لھر لھرائين جڏھن
اکڙين، بي شرم اکڙين ساڻ شرمائين جڏھن
ڌيانَ جي ڳڙکيءَ منجهان ھر ھر لِيو پائين جڏھن
مِڌر ۽ مڌم سُرن ۾ ڳيت ٿي ڳائين جڏھن
مُندَ کي پھراڻ پنھنجو پاڻ پھرائين جڏھن
ڪيتري پياري لڳين ٿي ھانءُ ھِرکائين جڏھن
ري ڪجل ڪارين اکين ۾ تون ڪجل پائين جڏھن
ٽھڪڙن جا فُل ٿي ڦول ورکائين جڏھن
ڏات کي جو ڏانءُ ڏي سو ٻول فرمائين جڏھن
گل گلابي گل ڏيڻ تي خارَ ٿي کائين جڏھن
ڪوڙ مان يا سچَ مان تون گهنڊ ٿي پائين جڏھن
نُور جو سُنھن گهور گهري گهورَ سان گهائين جڏھن
ڪيتري پياري لڳين ٿي ھانءُ ھِرکائين جڏھن
ري ڪجل ڪارين اکين ۾ تون ڪجل پائين جڏھن
مُرڪَ جي ھڪ سُرڪَ سان ئي سُورَ سرچائين جڏھن
پيار جھڙا ئي پيارا پُورَ پرچائين جڏھن
باز جان جهڙپي جھٽي دلڙي چنبي چائين جڏھن
ڪجهه نه چوندي صرف اکين سان ڳُجھُ ڳالھائين جڏھن
منھنجو من اُلجھائي اُلجھيل وارَ سُلجھائين جڏھن
ڪيتري پياري لڳين ٿي ھانءُ ھِرکائين جڏھن
ري ڪجل ڪارين اکين ۾ تون ڪجل پائين جڏھن
جھومي برسيو بادل
مانَ اچي سانول!
مورُ ٽھوڪيو، ڪُوڪي ڪويل
لڙڪ ڦڙا پنبڻن ۾ پويَل
مانَ اچي سانول!
پَل پَل اھڙو جھڙو پايَل
ھانءُ به گهايل پيرَ به گهايل
مانَ اچي سانول!
اندر ساڙو ٻاھر جَل ٿَل
تاڙي تاڙيو، جھوميو جھنگل
مانَ اچي سانول!
آکيري کان دُور پکي مان
بي ڏس ۽ مجبور پکي مان
رات به آھي پڃري وانگي
پھر پھر آ ڄڻ ڪا تيلي
مان تيلي تيلي ٽوڙيان ٿو
جاڳيل اوجاڳيل نيڻن جو
ٽُٽل سپنو جوڙيان ٿو
اوڀر ڏانھن سَڃي اکڙيون
کڻان نه ٿو، کوڙيان ٿو
مُندَ کاڌي موٽَ پِرين
گهر ھليا گهوٽَ پِرين
ڇنن ڇنن ڇُلي ڇُلي ڇولي وئي
اَلا ڇولي وئي
تاڙي جي تاڙ ڪندي ٻولي وئي
اَلا ٻولي وئي
گهوريان توتان نوٽَ پرين
گهر ھليا گهوٽَ پِرين
مُند کاڌي موٽ . . . !
جُھڙ ٿيو، لُڙُ لٿو جهوري وئي
اَلا جهوري وئي
لُلُر ٿيو، لوڙھ لٿي لورِي وئي
اَلا لورِي وئي
پَلُرَ جي پالوٽَ پِرين
گهر ھليا گهوٽ پِرين
مند کاڌي موٽ . . .!
ھانءُ ويو ھانءُ ويو ھٿن منجهان ڙي
اَلا ھٿن منجهان ڙي
واس پيو ڇلڪي سڄڻ گُلن منجهان ڙي
اَلا گُلن منجهان ڙي
جوڙي ڏئين جوٽَ پِرينَ
گهر ھليا گهوٽَ پِرين
مند کاڌي موٽ . . .!
رات جي سانت پئي گيت ڪوئي آلاپي
روح جي کوھه ۾ پيو چنڊ لِياڪا پائي
ھر ستاري جي تتل تند پيو ڪو تاڻي
ھير پنبڻين تي رکي ڄڻ ته ڪپھه جون پوڻيون
ھوريان ھوريان پئي ننڊ ھندرو واڻي
ٻيو مان گهري به ته ڇا گهران، بس اِھائي ھڪڙي دُعا اٿم
منھنجي زندگي به خدا ڪري، ته ملي اوھان کي وڃي صنم
تنھنجي ھر جفا کي وفا چيم، تنھنجي درد کي به دوا چيم
تنھنجي بددعا کي دعا چيم، تنھنجي ھر ستم کي چيم ڪرم
جي ھلين ته آءُ ڪڪر ٿيان، جي ٽِلين ته مورَ جيان نچان
۽ اُتي اُتي رکان اکڙيون، تون جتي جتي به رکين قدم
پوي فرق شل نه ڪو پيارَ ۾، ڪوئي وڇڙي شل نه بھارَ ۾
رھي نينھن شال نھارَ ۾، نه ڀُري ڪڏھن به سندم ڀرم
لِک نه اھڙو ليکُ، لِک نه جنھن ۾ لوءِ جي
تِکَ نه جنھن ۾ تيکُ، سِڄُ سڀاڻي جو ڪري
ليک نه اھڙو لکُ، ساک نه جنھن ۾ باک جي
سِٽَ اُھائي سِکُ، سُک آڻي جا سنڌ تي
ليکي ساڻ لکيوءِ، ليکڪڙا جو ليکڙو
سڄي ڄمار سِکيوءِ، ڪاڳر کي ڪارو ڪرڻ
ليکڪ ايئن نه ھوءِ، لفظ لکي جو لُڙ ڪري
اِي ڪانيرو ڪوءِ، چُلڙ چُڻي جو چُھنچ سين
رَت سين ريٽا ڳيتَ، ھيڊي رُتِ رچيام جي
من سي اي من ميتَ، چپَ چُمن تنھنجا ڪڏھن
ڪيڏا وادَ وِوادَ، ڪَچُ ڪري ٿو سَچَ تي
اَڄُ ته اي امداد، ھِڪ ھِڪاڻي ٿي وڃي
گروي ذھن ضميرُ، لوئي جو نيلام گر
خنزيري ته خميرُ، تو ۾ ڄائي ڄَمَ کان
خائن ۽ خنزيرُ، ڄڻُ ڪُڄڻ ھڪ ماءُ جو
نيڻ – نياڻ نه نيرُ، رَمق نه ڪائي روح ۾
ڪڏھن ڇپبي ڪانه، ڇاھيءَ منھنجي ڊائري،
ان ۾ ڇا ڇا ڇا نه، لکيم لال لھوءَ سان
ڪوبه نه آس نه پاس، ساڄن سين سڄڻيءَ سوا،
سرھا سُواسَ سنداس، ويڙھيل وجود واس ۾
ساکَ سان ٿو چوان باکُ ڦُٽندي ضرور
رات کُٽندي ضرور
ٿورڙي دير لئه آ انڌيرو ته ڇا
ميل اڌ ميل تي آ سويرو ادا
بس رڳو ٿورڙو وِکَ کي تيز ڪر
جاڳندو رک اکين کي نه ٿي بي خبر
ختم ٿيندو اَوس ڏکُ ۽ ڏوجهرو
سنڌ جي سينڌ مان صبح جو سوجهرو
ڇا به ٿي پئي کڻي آھه ڦٽڻو ضرور
آ پِٿُون پير جو پنڌُ کُٽڻو ضرور
رات کُٽندي ضرور
ساکَ سان ٿو چوان باکَ ڦُٽندي ضرور
روشنيءَ جي اُجهايو متان پياسَ کي
اکڙين جي وِسايو متان آسَ کي
مسجدن ۾ اِجها ٻانگ آئي اِجھا
گهنڊ گرجا منجهان بس اِجھو گُونجندا
سنک مندر ۾ وڄندا اِجھو ڪي اِجھو
دوستو
ساٿيو
ڀائرو ڀينرو
پَڪ پِرھ جا پَکي لات لَنويندا ضرور
سوجھري کي ڀليڪارَ چوندا ضرور
رات کُٽندي ضرور
ساکَ سان ٿو چوان باکَ ڦُٽندي ضرور
ٻيو سڀ خام آھي ئي آھي
عشق اسلام آھي ئي آھي
پنھنجي حصي ۾ ڪا تھمت
ڪو الزام آھي ئي آھي
ناھيون سقراط مگر ھٿ ۾
وِھ جو جام آھي ئي آھي
ڪجهه نه ھجي سنڌيءَ ٻوليءَ ۾
اياز، شيام آھي ئي آھي
پنھنجي سر تي ڪائي قيمت
ڪو انعام آھي ئي آھي
دل ۾ به گهر ۾ به رکندي سانءِ
ماکيءَ کان به مٺو آھين
چاھه منجهاران چکندي سانءِ
لُڙڪ کي لفظ ڪرڻ ايترو سولو ناھي
باھه جو سمنڊ ترڻ ايترو سولو ناھي
سنڌ جي لاءِ جيئڻ ايترو سولو به ھجي
سنڌ جي لاءِ مرڻ ايترو سولو ناھي
نيڻ اوڀر تي سڄي رات کُپائي رکيم
ايترو ڌِير ڌرڻ ايترو سولو ناھي
چوٽ کان شمع جيان روز سڄي رات ٻرڻ
۽ لڳاتار ڳرڻ ايترو سولو ناھي
صرف غدار جو رت آھه گٽر جو پاڻي
ماءُ جو کيرُ کرڻ ايترو سولو ناھي
کوءِ سُک، ٻَنُ سُمھڻ، جانِ ۾ جَنڊي پائي
ڏيھَه جا ڏُک ڏَرڻ ايترو سولو ناھي
جيستائين نه لڳي آھه لَھُوءَ جي لالي
رُتِ ۾ رنگ ڀرڻ ايترو سولو ناھي
سحر امداد سڄڻ ٻيو ته سڄو لوڪ ڏُجڻ
۽ سڄڻ رِيءَ سَرڻ ايترو سولو ناھي
ھا جڏھن پيار ڪبو آھه تڏھن پيار بنان
پوءِ ٻيو ڪجهه به ڪرڻ ايترو سولو ناھي
ھوءَ سڀاڻي وڃي رھي آھي
خوفِ تنھائي ھاڻ کان آھي
۽ سُڀان رات ٺيڪ ھن ئي مھل
آءُ ڇا ڪجهه ڪري رھيو ھوندس.
شعر شايد لکي رھيو ھوندس
ساڻ سگريٽ پي رھيو ھوندس!
جيڏل شالَ جُڙي رھين
ھو جيڏُل شالَ جُڙي رھين
ھو جيڏل شال
جوڙ سجوڙ ٿين شل
تنھنجي اڱڻ تي گل گلابي
موتئي لال بھار
سُونھين پئي ساري سَٿ ۾
ڪھڙو لال جَڙيو ٿئي نَٿ ۾
کنڊون کيرَ پيين شل
جيڏُلَ شال جُڙي رھين
ڏينھن کان پوءِ ڏکڻ گُھليو آ
تنھنجي جهوليءَ چنڊُ جهليو آ
وَرَ سان تون به جيين شل
جيڏُلَ شال جُڙي رھين
ھٿن پيرن تي ميندي لائي
ڪونج ڳچيءَ ۾ دُھري پائي
دُھرا دانَ ڏيين شل
جيڏُلَ شال جُڙي رھين
سنسار سڄو ئي سناٽيل مون وانگي ئي
ڪا رڙ آھي گهوگهاٽيل مون وانگي ئي
مٿو ڦريل پڪ سان منھنجو آھي ليڪن
اُڀ پڻ آھي گهوماٽيل مون وانگي ئي
رات ڪلاجي ديوي سرسوتي آئي
جنب ٽيپ ھجي ڪاٽيل مون وانگي ئي
سورن ساڻي سنڌ الا کُورن کاڻي
چيٿاڙيل ۽ چيپاٽيل مون وانگي ئي
پيتل قاتل زھر اوڳاڇيان شبدن ۾
واڻي آھه وِھَه وھاٽيل مون وانگي ئي
ٺوٺ ٺڪر جان ڌرتي ٺونگي ساڻ وڄي
انت تري تاءِ اُساٽيل مون وانگي ئي
ڏينھن ٿيڻ تي روزانو ھرڪو ڏيئو
ڪاراٽيل ۽ دونھاٽيل مون وانگي ئي
ھِيرَ گُھلي
وڻ جهوليا
سُرَ ڇِڙيا
ڦول ٽڙيا
ڀَؤنر ڀنڀوليا
ھِيرَ گُھلي
وڻ جهوليا!
دل ڌڙڪي
من مُرڪيو
سِڪ سُرڪيون
ھِيرَ گُھلي
وڻ جهوليا!
لاک رتي
کاک ڦُٽي
پنڌ پُنو
رات کُٽي
ھِيرَ گُھلي
وڻ جهوليا!
ڪير ڄاڻي ته مون لکيا
ڪنھن لاءِ
نظم، جن ۾ نھار آ ڪائي
انت پاتال جا ڇڏي گهوري
ھر اکر ڄڻ ته ھڪ نگر آھي
رنگ سھسين ھزار معنائون
ھٿ ۾ ڄڻ ته مورَ – پَر آھي
ڪير ڄاڻي ته مون رچيا آھن
گيت ڪھڙا الاءِ ڪنھن جي لاءِ
ھڪڙي اھڙي پرائي پنھنجي لاءِ
ٿو رھان بيقرار جنھن جي لاءِ!
نظم، جن ۾ نھار آ ڪائي
انت پاتال جا ڇڏي گهوري
ھر اکر ڄڻ ته ھڪ نگر آھي
رنگ سھسين ھزار معنائون
ھٿ ۾ ڄڻ ته مورَ – پَر آھي
ڪير ڄاڻي ته مون رچيا آھن
گيت ڪھڙا الاءِ ڪنھن جي لاءِ
ھڪڙي اھڙي پرائي پنھنجي لاءِ
ٿو رھان بيقرار جنھن جي لاءِ!
ڪو ڇپي يا نه ڇپي، آءُ ته لکندس پيو ليک
گيت ۽ بيت، ترائيلَ، غزلَ ۽ ٽيڙُو
ھر لکيل سِٽَ ٿي ته ھجي ڄڻ ھٿ – ريکَ
ڪو ڇپي يا نه ڇپي، آءُ ته لکندس پيو ليکَ!
سنڌ جا آءٌ ته لفظن ۾ چٽيندس پيو ڏيکَ
ميتَ کي گيتَ ڪري آءُ مُنجيندس ميڙُو
ڪو ڇپي يا نه ڇپي، آءُ ته لکندس پيو ليکَ
گيت ۽ بيت، ترائيلَ ، غزلَ ۽ ٽيڙُو!
اسين پيٽ بُکيا اُگهاڙا ۽ نانگا
ارُوکا اَرُوکا اَٻالا اَٻالا
وِساريل وِساريل ڌِڪاريل ڌِڪاريل
نماڻا نماڻا نرالا نِرالا
اڪيلا اڪيلا توائِي توائِي
سدا چاڪَ چِڪندا سدا نيڻ آلا
اوھان وٽ اُجالا گهڻيرا گهڻيرا
اسان وٽ انڌيرا سُنوالا سُنوالا
مگر بنده پرور دٻائي نه سگهندا
اھي زنگ آلود نيزا ۽ ڀالا
اسين پنھنجي دنيا جا سقراط آھيون
اسان جو مَرڪ زھر قاتل جا پيالا
اي آقائو! ھر دور ۾ زنده آھن
اسان کا ئي منصور سرمد جا نالا
اوھين ڪيترائي لڳايو اي سائين
خيالن تي پھرا زبانن تي تالا
مگر ڪنھن نه ڪنھن ڏينھن ڦاٽي ئي پوندا
ازل کان ھي سينن ۾ دُکندڙ جُوالا!
سڄي سڄي رات جاڳڻ
سگريٽ تي سگريٽ ڇڪڻ
دونھين اکين ۾ اچي وڃڻ
پاڻھي ڄاڻي ڀِنڇر ڀِڄڻ
ھيٺيون چپُ ڏندن ۾ اچڻ
سيني ۾ سُور – سَٽَ اُڀرڻ
پر ھڪڙي سِٽ به لکي نه سگهڻ
ڪاڳر جو ڪورو رھجي وڃڻ
توبن اھڙو آھه جيڻ
(ھي ته جيڻ نه ڪو آھه مرڻ!)
تنھائيءَ جو زھر پيڻ
پينَ چپن تي رکي ڇڏڻ
تنھنجي سوچن ۾ گم ٿي وڃڻ
اُھا تنھنجي ڪُئيڪ سروس ڪرڻ
سلائيس وِد ھَنِي ۽ مکڻ
۽ مِلڪ ڪافي ٺاھي اچڻ
وار ڪُلھن تي کولي ڇڏڻ
اچي پاسي منجهه وِھڻ
گوڏو گوڏي ساڻ گڏڻ
اڄ ناھي، ڪلھه ته ھو سڄڻ
تنھنجو منھنجو اھڙو ملڻ!
مُرڪي سُرڪ سُرڪ سُرڪڻ
سُرڪي مُرڪ مُرڪ مُرڪڻ
مَڪڻ مُرڪڻ، مُرڪڻ مَرڪڻ
۽ پوءِ ڪنڌ ڪلھي تي لاڙڻ
۽ ڪَن ۾ اھڙي ڳالھه چوڻ
جھڙي ماکيءَ لارَ ڳڙڻ
اڄ ناھي، ڪلھه ته ھو سڄڻ
تنھنجو منھنجو اھڙو ملڻ!
سڄي سڄي رات جاڳڻ
پر ھڪڙي سِٽ به لکي نه سگهڻ
من ۾ سور سوين سانڍڻ
پوءِ به ڪجهه به لُڇڻ نه ڪُڇڻ
اھڙو پنھنجو آھه جيڻ
(ھي ته جيڻ نه ڪو آھه مرڻ!)
نه ڪو کِلڻ، نه کِيڻ ، نه پِيڻ
تو بن ڪجهه به ڪونه اُجهڻ
جڏھن ڪجهه به ڪونه سُجهڻ
جڏھن ٻيو ڪجهه ڪونه پُڄڻ
تڏھن گهر مان نڪري وڃڻ
بي مقصد رستن تي رُلڻ
پٿر ٿڏي ساڻ ٿڏڻ
وڻن سان به نه سُور سَلڻ
ڄڻ ٻن آڱرين جي وچ ۾ ھئڻ
سگريٽ وانگي دُکندو رھڻ
لُڙڪ لُڙڪ لُڙڪ لُڙڪ لَڙڻ
۽ پوءِ ان جو لَڙي ٿيڻ
تڏھن وڃي ڪا سِٽ سرجڻ
گهر اچي سا سِٽَ لکڻ
۽ اُن سِٽَ جو ڪٿي نه ڇپجڻ
اِن تي اندر منجهه جلڻ
رڳو کامڻ پچڻ پڄرڻ
سِٽ کي اکين آڏو جھلڻ
پوءِ پني کي ڦاڙي ڇڏڻ
ڦاڙي ھوا ۾ اُڏاري ڇڏڻ!
سگريٽ تي سگريٽ ڇڪڻ
دونھين اکين ۾ اچي وڃڻ
پاڻھي ڄاڻي ڀِنڇر ڀِڄڻ
ھيٺيون چپُ ڏندن ۾ اچڻ
سيني ۾ سُور – سَٽَ اُڀرڻ
پر ھڪڙي سِٽ به لکي نه سگهڻ
ڪاڳر جو ڪورو رھجي وڃڻ
توبن اھڙو آھه جيڻ
(ھي ته جيڻ نه ڪو آھه مرڻ!)
تنھائيءَ جو زھر پيڻ
پينَ چپن تي رکي ڇڏڻ
تنھنجي سوچن ۾ گم ٿي وڃڻ
اُھا تنھنجي ڪُئيڪ سروس ڪرڻ
سلائيس وِد ھَنِي ۽ مکڻ
۽ مِلڪ ڪافي ٺاھي اچڻ
وار ڪُلھن تي کولي ڇڏڻ
اچي پاسي منجهه وِھڻ
گوڏو گوڏي ساڻ گڏڻ
اڄ ناھي، ڪلھه ته ھو سڄڻ
تنھنجو منھنجو اھڙو ملڻ!
مُرڪي سُرڪ سُرڪ سُرڪڻ
سُرڪي مُرڪ مُرڪ مُرڪڻ
مَڪڻ مُرڪڻ، مُرڪڻ مَرڪڻ
۽ پوءِ ڪنڌ ڪلھي تي لاڙڻ
۽ ڪَن ۾ اھڙي ڳالھه چوڻ
جھڙي ماکيءَ لارَ ڳڙڻ
اڄ ناھي، ڪلھه ته ھو سڄڻ
تنھنجو منھنجو اھڙو ملڻ!
سڄي سڄي رات جاڳڻ
پر ھڪڙي سِٽ به لکي نه سگهڻ
من ۾ سور سوين سانڍڻ
پوءِ به ڪجهه به لُڇڻ نه ڪُڇڻ
اھڙو پنھنجو آھه جيڻ
(ھي ته جيڻ نه ڪو آھه مرڻ!)
نه ڪو کِلڻ، نه کِيڻ ، نه پِيڻ
تو بن ڪجهه به ڪونه اُجهڻ
جڏھن ڪجهه به ڪونه سُجهڻ
جڏھن ٻيو ڪجهه ڪونه پُڄڻ
تڏھن گهر مان نڪري وڃڻ
بي مقصد رستن تي رُلڻ
پٿر ٿڏي ساڻ ٿڏڻ
وڻن سان به نه سُور سَلڻ
ڄڻ ٻن آڱرين جي وچ ۾ ھئڻ
سگريٽ وانگي دُکندو رھڻ
لُڙڪ لُڙڪ لُڙڪ لُڙڪ لَڙڻ
۽ پوءِ ان جو لَڙي ٿيڻ
تڏھن وڃي ڪا سِٽ سرجڻ
گهر اچي سا سِٽَ لکڻ
۽ اُن سِٽَ جو ڪٿي نه ڇپجڻ
اِن تي اندر منجهه جلڻ
رڳو کامڻ پچڻ پڄرڻ
سِٽ کي اکين آڏو جھلڻ
پوءِ پني کي ڦاڙي ڇڏڻ
ڦاڙي ھوا ۾ اُڏاري ڇڏڻ!
No comments:
Post a Comment
براءِ مھرباني اھڙو ڪوبہ فضول لنڪ ڪمينٽ باڪس ۾ شيئر نہ ڪندا